ERGEN BEYNİ
Anne ve babalar ergenlik döneminde ergen çocuklarının hırçın ve agresif olmalarına anlam veremezler ve sebeplerini bilmezler. Ancak bu dönemin özelliklerinin gelişimin doğal bir sonucu olduğunu bilmek, ebeveynlerin daha bilinçli hareket etmesini sağlayacaktır.
Bu dönem ergen beyninde gelişim devam etmektedir. Unutulmaması gereken önemli nokta ergenler ne kadar fiziksel olarak yetişkin gibi görünselerde aslında halen çocuklardır ve her yönden gelişmeye devam etmektedirler. İnsan beynindeki frontal korteks yani sol lob , mantıklı düşünme ve muhakemeden sorumlu kısımdır ve beynin bu kısmı ergenlik döneminde gelişmeye devam etmektedir.
Ortalama 25 yaşına kadar da bu gelişim devam eder. Bu dönem dürtüsel davranmalarının sebebi de budur, beynin bu bölümü dürtüleri de kontrol eder. Beynin duygulardan sorumlu olan kısmı sağ lob bu dönem fazlaca aktiftir. Bu sebeple bu dönem karşı cinse ilgi artar. Derslerde notların düşmesi, dikkat dağınıklığı sol lobun gelişmeye devam etmesindendir. Bu dönem hormonal değişimlerin olması ergenin duygularında iniş-çıkışlara neden olur. Bu dönem ergen her yönden gelişmektedir ve yetişkinliğe adım atmaktadır. Kendini bulma ve kimlik arayışı içerisindedir. Bu sebeplerden dolayı ergen yoğun bir kaygı hisseder. Bir taraftan ailesine büyüdüğünü kanıtlamaya çalışır. Agresyonların temel nedenlerinden biri budur.
Neler Yapılmalı?
Öncelikle aileler bu dönemin geçici bir dönem olduğunu bilmeliler, bu dönem gösterilen hırçınlıklar, duygusal karmaşıklıklar, dürtüsel davranmalar normaldir. Bu dönem ergeni dinlemek, düşüncelerine saygı duymak, empati kurmak çok önemlidir. Baskı uygulamak, söz hakkı vermemek ergenle çatışmalara yol açar. Ergenin yaşamıyla ilgili alınan kararlarda onunda istekleri sorulmalı ve ortaklaşa kararlar alınmalıdır. Önemli olan ergeni kontrol altında tutmak değil ona rehber olmaktır. Ailelerinden bağımsız ve sağlıklı bireyler olabilmeleri için onların kararlarına ve isteklerine saygı duyulmalıdır. Ergenin isteklerine saygı duyulmaması ve otorite uygulanması, ileride bağımlı kişilikler olmalarına ve kendi ayakları üzerinde duramayan bireyler olmalarına neden olur.
Aileler, sessiz her şeye tamam diyen ergen çocuklarından tedirgin olmalıdırlar, yukarıda verilen özelliklere sahip olan ergenler sağlıklı bir gelişim içindedirler. Ergenin hırçınlığı saygısızlığından değil, gelişimsel özelliklerinden kaynaklanan bir durumdur. Ergen, artık çocuk değildir, yetişkin bir birey olma yolunda kendini bulmaya çalışan, bağımsız bir kişilik oluşturmaya çalışan kişidir. Bir taraftan halende çocuktur ve ailesinin desteğine, sevgisine, rehberliğine ihtiyacı vardır. Bu dönem sabırlı olmak, sakin olmak, sevgi ve ilgi göstermek önemlidir.
